Oorlogsspion Dirk de Witte Terneuzen krijgt na 100 jaar een ereplaats

Maandagmiddag wordt aan de Schuttershofweg in Terneuzen een herinneringsbord aan oorlogsheld Dirk de Witte (1881-1955) onthuld door zijn nu 83-jarige kleinzoon. Op die plek was het consulaat gevestigd waar Dirk de Witte in 1914 chauffeur werd van Mathieu Blankers, de Duitse viceconsul in Terneuzen. Hij bracht de Vlamingen als spion op de hoogte van geheime informatie over de bezetter. 
Nederland was neutraal en de grens met België was afgesloten. De gevreesde Dodendraad, een elektrische draadversperring van 2000 volt, vormde in Zeeuws-Vlaanderen van Doel bij Antwerpen tot Sluis een onneembare barrière. De viceconsul had echter vrije toegang tot België en zijn chauffeur dus ook. Dirk kreeg een Duits uniform en reed regelmatig met Blankers heen en weer naar het Duitse hoofdkwartier in Gent.

Kleine held in de Grote Oorlog
Maar dat was niet het enige. Dirk deed nog veel meer: hij begon te werken als spion voor de Belgen en verstrekte hen van informatie over grensversterkingen en troepenverplaatsingen. Omdat hij een Duits uniform droeg en voor het Duitse consulaat reed, werd zijn auto nooit aangehouden bij de grens. Onder de neus van zijn werkgever vervoerde hij papieren en ook geld dat hij op een slimme manier verborgen had, namelijk in het reservewiel van zijn auto.

Betrapt
Zo werkte hij bijna drie jaar voor het Belgische verzet, totdat hij bij toeval verneemt van een Duitse officier, die hij naar Brussel rijdt en hem voor een landgenoot houdt, dat de Nederlandse chauffeur van Blankers verdacht wordt van spionage en bij een volgende rit zal worden gearresteerd. Dirk bedenkt razendsnel een plan en doet alsof er een mankement aan zijn auto is, waardoor hij naar een garage moet. Nadat hij de officier heeft afgezet in Brussel rijdt hij meteen naar het veilige Zeeuws-Vlaanderen. Dirk nam grote risico’s en had, als hij was betrapt, de kogel kunnen krijgen.

Alsnog erkenning
Dirk de Witte kreeg in 1921 uit naam van de Belgische koning Albert I het Burgerlijk Kruis van Verdienste Eerste Klas, 1914-1918, een ereteken voor buitengewone daden van moed, opoffering en menslievendheid. Na meer dan 100 jaar krijgt deze “James Bond avant la lettre” alsnog de erkenning van Terneuzen die hij verdient.
Reineke van Wouwe stuitte bij het schrijven van haar Zeeuwse familiegeschiedenis ‘De Melksalon’ op dit verhaal van haar oudoom. Zij nam het initiatief om hem, in samenwerking met de Heemkundige Vereniging en de gemeente Terneuzen, te eren met een herinneringsbord.