Brutalisme in Terneuzen

Het stadhuis van Terneuzen is niet bij iedereen even geliefd. Het ontwerp is een schoolvoorbeeld van het brutalisme. Deze vorm van architectuur staat bekend om de grote blokachtige structuren. Over smaak valt niet te twisten, maar er kan wel met zekerheid worden gesteld dat het stadhuis met zijn kenmerkende ontwerp een zeldzaamheid is.

Jaap Bakema is de architect die verantwoordelijk is voor het opmerkelijke uiterlijk van het stadhuis van Terneuzen. Samen met Jo van den Broek haalde hij voor zijn ontwerp inspiratie uit de scheepvaart. Dit past natuurlijk uitstekend bij een stad als Terneuzen. Dat het gebouw ook een sterke invloed van het brutalisme zou krijgen lag voor de hand.

Aula in Delft
Toen Bakema in het begin van de jaren ’70 de opdracht kreeg voor het ontwerpen van het stadhuis, had hij enkele jaren daarvoor de Aula van de Technische Universiteit in Delft al ontworpen. Ook de bibliotheek in Rotterdam is een ontwerp van hem. Beide gebouwen zijn in sterke mate te vergelijken met het stadhuis. Hiermee is dus duidelijk gekozen om een bepaalde weg in te slaan.

Gemeentebode
De meningen over het ontwerp lopen erg uiteen. Het gebouw wordt niet voor niks door vele Terneuzenaren “De bunker” genoemd. Sommigen vinden het helemaal niks, anderen vinden het ruwe karakter van het stadhuis prachtig. Guus Bakker werkt dagelijks in stadhuis als gemeentebode. “Dat betekent eigenlijk dat ik gastheer van de gemeente ben. Daar hoort van alles bij; van het openen en sluiten van het gebouw tot het aanwezig zijn bij raadsvergaderingen en huwelijken. Maar ik vervang ook weleens een lampje, ik ben van alle markten thuis.”

Verliefd
Door zijn huidige functie weet Bakker ook het één en ander over het stadhuis: “Ik vind het nu heel mooi, maar ik moest er wel even aan wennen. Voordat ik gemeentebode werd woonde ik natuurlijk al in Terneuzen, toen had ik er niet zo heel veel mee. Inmiddels ben ik toch wel verliefd geworden op het gebouw. Ik weet nu veel meer over het ontwerp. Van de scheepvaart die er symbolisch in zit verwerkt, tot de figuurlijke vissengraat van staaldraad die het gebouw bij elkaar houdt.”

Clausule
Toch zal er in de toekomst flink verbouwd moeten worden denkt de bode: “Het energielabel is niet bepaald A+, daar moet dus wel iets aan gebeuren. Het is wel lastig om echt grote veranderingen aan te brengen omdat het is een monumentaal pand is. Ook staat er een clausule in het contract met de architect dat we niet te veel mogen doen.”