Koninklijke onderscheiding voor Adrie de Kraker uit Zaamslag
dinsdag 23 april om 20:30
Wist je dat lepelaars zich komen voeden vlak na eb, als het water keert, op de waterlijn van ondiep/diep water aan de Scheldeboulevard? Dat laat Rita Bardoul-Desender aan GO-RTV weten.
De beschermde vogels zitten hier niet de hele dag: Ze komen twee keer per dag op de vloedlijn net na laag water, ver van de dijk. In een groep van 6 tot 8 vogels, soms zelfs 10. Ze hebben een voorkeur voor dynamische natte milieus, want daar is het meeste voedsel te vinden.
Verse maaltijd
'Bij opkomend water stroomt hun verse maaltijd zo naar binnen', schrijft Rita, 'ze lopen snel in een rij, met hun bek open terwijl ze hun snavel op typische wijze heen en weer bewegen, om zo op de tast allerlei prooidieren te vangen. In de lepelvormige snavel zit een soort zeefmembraan waarmee de bek, door een bundeling van zenuwen, over een ultra-gevoelig eetgereedschap beschikt. In het getijdengebied wordt er gevist op zoutwaterprooien (onder meer garnaal, jonge platvis). Het voedselgebied strekt zich uit tot op 40 km van de broedkolonie.'
'Ze maken weinig geluid. Maar ja, het kwebbelt wellicht moeilijk met je snavel onder water.'
Ballet
Lopend door water eten ze hun maaltje visjes en laten ze een uniek lepelaarballet zien. Dit komische ballet, ze waggelen lichtjes, duurt maximaal 15 minuten en hun timing is perfect. Ze kennen de getijden zonder tabellen of uurwerken. Ze lopen bij vookeur van oost naar west, een enkele keer van west naar oost. Woensdagochtend om 9.15 uur waren ze aan de scharrel. Ze lopen in het zand of door de modder, maar houden niet van onregelmatige stenen.
Natuurlijke intelligentie
Lepelaars zijn moeilijk te fotograferen, zelfs met een goede telelens, laat Rita weten: 'Ze lopen op het randje van eb, daar waar het opeens diep wordt, dichterbij de schepen dan bij de dijk. Het zijn wonderlijke vogels, met een uitzonderlijk instinct en ingebouwde navigatie-apparatuur, zoals alleen de natuur dit maakt. Geen Artificial Intelligence, maar gewoon natuurlijk gevoel!'
Wil je ze ook eens zien ? Ga dan naar de Scheldeboulevard nabij het Churchillhotel. Neem een verrekijker mee en een camera met een goede zoom/telelens. Raadpleeg nl.tideschart.com/Netherlands/Zeeland/Gemeente-Terneuzen/Terneuzen en houd de waterlijn bij laag water in de gaten.
Uniek
Rita heeft via de vogelbescherming wat extra informatie over lepelaars opgezocht: 'Rond 1970 waren er nog maar 170 lepelaars in ons land, nu ruim 2.500. Deze populatie lepelaars is uniek, want in andere landen in Noord-West Europa broeden ze nauwelijks. Ze zijn hier van februari/maart tot september/oktober. Het zijn grote witte vogels op hoge, dunne, zwarte poten en ze hebben een lange, lepelvormige snavel. Ze zijn tamelijk zwijgzaam, maarja, het kwebbelt wellicht moeilijk onder water.'
Een paar honderd kilometer per keer
Via de Franse en Spaanse moerassen trekken lepelaars in september/oktober naar de winterkwartieren langs de West-Afrikaanse kust; een gebied ten zuiden van de Sahara. Stapsgewijs trekken de lepelaars naar het zuiden, van moeras naar moeras en leggen per keer steeds ‘slechts’ een paar honderd kilometer af. De meeste lepelaars uit Nederland overwinteren in de Banc d'Arguin/Mauretanie, 50 uur non stop autorijden, ca 4.700 km samen met 2,5 miljoen steltlopers. Vanaf februari/maart keren ze terug in Nederland.
Foto: Rita Bardoul-Desender
